اندروید (در فارسی آندروید هم تلفّظ میشود) (به انگلیسی: Android) نام سیستمعاملی است که گوگل برای تلفن همراه و لوحرایانه و هم اکنون برای تلویزیون نیز عرضه مینماید و با همکاری دهها شرکت بر روی دستگاههای مبتنی بر اندروید قرار میدهد.اندروید بر پایهٔ هسته لینوکس ساخته شدهاست.
تاریخچه:
در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۵ گوگل شرکت اندروید در پالو آلتوی کالیفرنیا را خرید. شرکت کوچک اندروید که توسط اندی روبین، ریچ ماینرز، نیک سیرز و کریس وایت پایهگذاری شده بود، در زمینه تولید نرمافزار و برنامههای کاربردی برای تلفنهای همراه فعالیت میکرد. اندی روبین مدیر ارشد اجرایی این شرکت پس از پیوستن اندروید به گوگل به سمت قائممقام مدیریت مهندسی این شرکت و مسئول پروژه اندروید در گوگل منصوب شد. تیم اندروید به رهبری روبین فعالیت خود را برای تولید پلتفرم موبایل مبتنی بر کرنل لینوکس آغاز کردند و نتیجه اولیه این پروژه در کنفرانس خبری شرکت گوگل در ۵ نوامبر سال ۲۰۰۷، مطرح کردن «اتحادیه گوشی باز» یا Open Handset Alliance بود. ۳۴ شرکت فعال در زمینه تولید نرمافزار، تولید گوشیهای تلفن همراه، اپراتور تلفن همراه و تولیدکننده نیمه رساناها و پردازندههای تلفن همراه اعضای بنیانگذار این اتحادیه بودند. در میان نامهای مشهور در بین اعضای مؤسس، شرکتهایی چون سامسونگ، ال جی، موتورولا، اچ تی سی ، T-Mobile، NTT DoCoMo، اینتل، Nvidia، تگزاس اینسترومنتس، کوآلکام، برادکام، تلفونیکا، اسپرینت، eBay و البته گوگل به چشم میخوردند. اریک اشمیت مدیر ارشد اجرایی گوگل در این مراسم گفت: «اعلام امروز بسیار جاهطلبانهتر از معرفی تنها یک تلفن گوگلی است که در چند هفته اخیر توسط رسانهها پیشبینی شده بود.از دیدگاه ما پلتفرمی که ما ارائه کردهایم، هزاران تلفن گوناگون را به بازار روانه خواهد کرد.» نخستین گوشی مبتنی بر اندروید توسط شرکت اچ تی سی با همکاری T-Mobile تولید شد. این گوشی که به فاصله کمتر از یک سال از تشکیل اتحادیه Open Handset Alliance یعنی در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۸ تولید شد، در بازارهای مختلف به نامهای اچتیسی دریم، تیموبایل جی۱ و Era G1 به بازار عرضه گردید.٩ دسامبر ۲۰۰۸ چهارده عضو جدید از شرکتهای صنعت تلفن همراه جهان به اتحادیه Open Handset Alliance پیوستند. در بین این نامها باید به سونی اریکسون، اریکسون، توشیبا، اسوس، گارمین، هوآوی و آرم اشاره کرد. روند پیوستن شرکتهای بزرگ به اتحادیه تا به امروز نیز ادامه داشته است و شرکتهایی چون ایسر، آلکاتل، لنوو، شارپ، فاکسکان، NEC، کیوسرا، NXP، ST-Ericsson، مارول، ZTE و دل نیز از جمله شرکتهایی بودهاند که به جمع پشتیبانی کنندگان اندروید پیوستهاند.
کپیرایت و حق امتیاز:
حق امتیاز اندروید به صورت اپن سورس بر اساس حق امتیاز آپاچی یا Apache License ارائه میگردد. بر این اساس شرکتهای عضو اتحادیه میتوانند با دسترسی به کدهای اصلی اندروید آن را مطابق دلخواه خود تغییر دهند و کد تغییر یافته را بدون عودت دادن برای خود حفظ کنند.
معنای اندروید:
بنابر ترجمه واژهنامهٔ کمبریج، اندروید اینگونه تعریف شده است: «یک ربات (ماشینی که به وسیله کامپیوتر کنترل میشود) که به گونهای ساخته شده تا شکل ظاهری شبیه به انسان داشته باشد.» اگر روبات را در زبان فارسی انسان نما بنامیم، شاید بتوان نزدیکترین معنی در زبان فارسی به اندروید را شبه انسان دانست.
ویژگیهای اندروید:
اندروید تمامی تکنولوژی های اتصال (=Connectivity) شامل GSM/EDGE, CDMA, EV-DO, UMTS, بلوتوث و وای-فای را پشتیبانی می کند.
اندروید از فرمت های مختلف فایل های مالتی مدیا مثل MPEG-4, H.264, MP3, AAC, AMR, JPEG, PNG, GIF پشتیبانی می کند.
اندروید برای ارسال پیغام های متنی یا همان اس ام اس (SMS) از فرم های SMS, MMS و XMPP پشتیبانی می کند.
مرورگر موجود در اندروید بر اساس فریم ورک اوپن سورس WebKit توسعه یافته است.
اندروید برای ذخیره داده ها و مدیریت بانک های اطلاعاتی سبک از نرم افزار SQLite استفاده می کند.
تمام برنامه های اندروید باید به زبان جاوا نوشته شوند. برای اجرای برنامه های جاوایی روی این سیستم عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل می شوند و سپس روی ماشین مجازی جاوایی (Dalvik virtual machine) اجرا می شوند.
ابزارهای مختلف اندروید برای توسعه دهندگان به راحتی در دسترس است و توسط شرکت گوگل پشتیبانی می شوند. این ابزارها شامل کتابخانه ها، خطایاب، شبیه ساز گوشی و یک پلاگین برای اکلیپس است.
اندروید از سخت افزارهای مختلف همچون جی پی اس و دوربین های متنوع پشتیبانی می کند.
تصاویر و فایل های گرافیکی بوسیله OpenGL پردازش می شوند که کیفیت بالاتری خواهند داشت.
رابطه اندروید و جاوا:
نرم افزارهای جانبی اندرویدی با استفاده از زبان جاوا نوشته می شوند و برای ارتباط با لایه های زیرین سیستم عامل می توانند از کتابخانه های جاوایی اندروید استفاده کنند. بخش رابط کاربری سیستم عامل اندروید با زبان جاوا نوشته شده است و بسیاری از برنامه های اندروید هم با جاوا نوشته شده اند. اما این سیستم عامل ، Java Virtual Machine ندارد . برای اجرای برنامه های جاوایی روی این سیستم عامل، کدهای جاوا به کدهای Dalvik تبدیل می شوند و سپس روی Dalvik virtual machine اجرا می شوند. (دالویک یک ماشین مجازی جاوایی است که برای سیستم عامل اندروید بهینه شده است تا هم RAM و هم CPU و هم باطری کمتری مصرف کند). برنامه های جاوایی معمولی هم که روی گوشی های دیگر اجرا میشوند با استفاده از نرم افزارهای شبیه ساز ماشین مجازی جاوا مانند j2ME MIDP Runner روی این سیستم عامل قابل اجرا هستند.
فرمت فایل های پشتیبانی شده:
اندروید در حالت پیشفرض فایل های mp3, aac , ogg , amr , midi , mpeg4 , wav , bmp , gif , png , jpg را پشتیبانی می کند. اندروید Adobe Flash را نیز پخش می کند و می تواند فایل های GIF متحرک را با حرکت پخش کند. برای پخش فایل های جریان دار مانند صوت و ویدئو نیز می توانید از تگ ویدئو html5 و همچنین تکنولوژی Adobe Flash Streaming استفاده کنید.در نسخه های جدید اندروید، موتور جاوااسکریپت مرورگر کروم که سرعت بسیار بالایی در اجرای کدهای جاوا اسکریپت دارد به مرورگر اندروید متصل شده است. (در ضمن مرورگر اندروید کدهای HTML5 را پشتیبانی می کند)
محیط برنامهنویسی اندروید:
مجموعه برنامه نویسی اندروید یا Android SDK شامل یک دیباگر، کتابخانه های اندروید، شبیه ساز سیستم عامل، مستندات اندروید و فایل های نمونه و آموزشی است که به کاربر در ایجاد برنامه ها کمک می کند. هم اکنون این SDK بر روی یک سیستم ۳۲ بیتی که لینوکس، ویندوز و یا mac OSX داشته باشد اجرا می شود. پیش نیازهای نصب این SDK عبارتند از JDK و Apache Ant و python 2.2 . برنامه های نوشته شده برای اندروید با پسوند apk ذخیره می شوند. برنامه ساز اندروید یک محیط برنامه نویسی ویژوال تحت وب برای برنامه نویسان تازه کار است که بر پایه ی کتابخانه جاوایی open Blocks و توسط یکی از استادان دانشگاه MIT بنا شده است و فانکشن هایی برای برقراری ارتباط با سخت افزارهای مورد پشتیبانی اندروید دارد، مانند شتاب سنج، جهت سنج، جی پی اس، مدیریت پیامک اندروید، مبدل صدا به متن و امکان اتصال به وب سرویس ها (وب سرویس آمازون و توییتر بصورت پیشفرض در این محیط برنامه نویسی گنجانده شده).
نسخه های اندروید
alpha
beta
«Cupcake» «کیک فنجانی»
«Donut» «دونات»
«Eclair» «نان خامهای»
«Froyo» «ماست یخزده»
«Gingerbread» «نان زنجبیلی»
«Honeycomb» «کندوی عسل»
«Ice Cream Sandwich» «بستنی حصیری»
«Jelly Bean» «آبنبات ژلهای»
و باز هم «Jelly Bean» «آبنبات ژلهای»
و باز هم «Jelly Bean» «آبنبات ژلهای»
و در نهایت کیت کت آخرین نسخه اندروید تا به امروز
یکی از نکات جالبی که در نامگذاری نسخههای مختلف اندروید رعایت شده، پیروی از ترتیب الفبایی است. با این که دو نسخه اول اندروید (یعنی 1.0 و 1.1) بدون اسم بود، اما به نسخههای بعدی این سیستم عامل نامهای ویژه ای تعلق گرفت.
نسخه 1.5 اندروید با نام کیک فنجانی (Cupcake) به بازار عرضه شد که این نام با حرف C آغاز میشد. بعدها نسخههای بعدی یعنی اندروید 1.6 با نام پیراشکی (Donut)، اندروید2 و 1.2 با نام نان خامهای (Eclair)، اندروید 2.2 با نام ماست یخزده (Froyo)، اندروید 2.3 با نام نان زنجبیلی (Gingerbread)، اندروید 3، 3.1 و 3.2 کندوی عسل (Honeycomb)، اندروید 4 با نام بستنی حصیری (Ice-Cream Sandwich) و در نهایت اندروید 4.1، 4.2 و 4.3 با نام آبنبات ژلهای (Jelly Bean) منتشر شد. این بار برای نسخه 4.4 اندروید، نوبت به حرف K رسیده بود و باید نام یک خوراکی با این حرف پیدا میشد.... که شد.