10 نکته پیش از استفاده از ویندوز ویستا
مطمئنأ شما نیز تاکنون دیگر نام جدیدترین ویندوز عرضه شده مایکروسافت یعنی ویندوز ویستا را شنیده اید. این سیستم عامل مدت کمی است که از عرضه آن میگذرد. مطمئنأ در آینده ای نه چندان دور XP هم به سرنوشت ویندوزهای پیشین دچار خواهد شد پس باید از هم اکنون کامپیوتر خود را برای پذیرش این ویندوز آماده کنید.
ویستا قابلیتهای جدید و متنوعی دارد که مایکروسافت آن ها در آن گنجانده است ، شاید برای مطرح کردن ترفندهای منحصر به فرد این ویندوز زود باشد. به همین دلیل در این ترفند قصد داریم تا 10 نکته اساسی پیش از استفاده و نصب ویندوز ویستا را به شما معرفی کنیم. با دانستن این نکته ها میتوانید این سیستم عامل جدید و ناشناخته را به طور کامل بشناسید.
1- آیا سخت‌افزار کامپیوتر و یا شبکه داخلی سازمان شما امکان پشتیبانی ویندوز ویستا را دارد؟
ویستا بسیار مجهز و مفید است ولی شاید از یک نظر بسیار نامرغوب باشد و آن نیاز بالای این سیستم عامل به سخت‌افزار قوی و سنگین است. مشخصا سخت‌افزار مورد نیاز برای اجرای سیستم عامل ویستا در مقایسه یا سیستم‌های عامل قبلی ویندوز اختلاف زیادی دارد. یعنی سخت‌افزار مورد نیاز برای اجرای این سیستم عامل باید بسیار قوی و پرسرعت باشد.
در واقع برای اجرای این سیستم عامل نیاز به دو گروه سخت‌افزار جداگانه است: یک گروه سخت‌افزاری مورد نیاز برای اجرای سیستم عامل "Vista Capable" و دیگری برای اجرای "Vista Premium Ready". این در حالی است که برای اجرای "Premium Ready" نیاز به پردازش‌گر 1 گیگاهرتز و حافظه RAM حداقل یک گیگا بایت و کارت گرافیکی با کیفیت بسیار بالا است. البته سخت افزار مورد نیاز برای اجرای "Capable" اندکی پایین‌تر و ارزان‌تر است.
بنابراین قبل از اینکه برای استفاده از سیستم عامل ویستا در سازمان خود برنامه‌ریزی کنید شما باید سخت‌افزار مورد نیاز برای اجرای این سیستم عامل را از وب‌سایت «راهنمای سخت‌افزار مورد نیاز برای اجرای سیستم عامل ویستای مایکروسافت» بررسی کنید.
2- کدام نگارش ویستا را باید در شبکه داخلی سازمان خود استفاده کنید؟
انتخاب نگارش درست ویندوز XP برای شبکه داخلی کسب و کار شما شاید کار بسیار آسانی باشد. چهار نگارش از این سیستم عامل در دسترس است: نگارش ویژه کامپیوترهای خانگی ویندوز XP، نگارش حرفه‌ای، نگارش ویژه لب‌تاپ ویندوز XP و نگارش Media Center.
اگر بخواهید از ویندوز XP در شبکه داخلی سازمان خود استفاده کنید نگارش‌های اولی و آخری حذف خواهند شد یعنی این نگارش‌ها در شبکه قابل استفاده نیستند. (البته نگارش Media Center نسخه 2004 قابل استفاده است ولی نسخه 2005 این نگارش قابل استفاده در شبکه‌های داخلی نیست).
مشخصا از آن‌جایی که نگارش ویژه لب‌تاپ ویندوز XP فقط در لب‌تاپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد استفاده از این نگارش در شبکه داخلی یک شرکت کارایی چندانی نخواهد داشت. پس تنها انتخاب ممکن برای استفاده از ویندوز XP در شبکه داخلی یک کسب و کار استفاده از نگارش حرفه‌ای این سیستم عامل است.
اما در مورد ویندوز ویستا وضعیت کمی پیچیده‌تر است. در حال حاضر پنج نگارش زیر برای ویستا وجود دارد:
Home Basic، Home Premium، Business، Enterprise و Ultimate.
درست است که شما از نگارش‌های Home ویندوز ویستا در شبکه داخلی کسب و کار خود استفاده نمی‌کنید اما مطمئناٌ در مورد انتخاب سه نگارش بعدی یعنی Business، Enterprise و Ultimate برای شبکه داخلی خود اطمینان کافی ندارید.
نگارش Business ویستا تا حدودی قابل مقایسه با نگارش حرفه‌ای ویندوز XP است و نگارش Enterprise یک سری امکانات و ویژگی‌های بیشتری مانند BitLocker Drive Encryption یعنی رمز‌دار کردن اطلاعات ذخیره شده بر روی هارددیسک ( یک لایه امنیتی اضافی برای شبکه‌های لب‌تاپ‌ها)، امکانات سازگارکننده نرم‌افزارهای نصب‌شده، SUA (زیر سیستم‌هایی برای برنامه‌ها و نرم‌افزارهای تحت یونیکس) و سیستم پشتیبانی پیشرفته چندزبانه و ... را نسبت به نگارش Business ویستا دارا است.
نگارش Ultimate یک مجموعه بسیار کامل است که در واقع کلیه ویژگی‌ها و امکانات سایر نگارش‌های ویستا حتا Media Center را دارد که شاید از نیاز شما برای شبکه داخلی بسیار فراتر باشد.
3- مجوز استفاده از ویندوز ویستا
مایکروسافت در سیستم عامل جدید خود نگارش Enterprise را اضافه کرده است که فقط برای کسب و کارهایی که عضو Software Assurance یا Microsoft Enterprise Agreement باشند قابل دسترسی و استفاده است.
امکان جدید دیگری که مایکروسافت ارایه داده است امکان به روز کردن ویندوز ویستا در هر زمانی است که شاید برای برخی کسب‌وکارهای کوچک بسیار مفید باشد. این برنامه امکان به روز کردن برخی نگارش‌های ویندوز ویستا به نگارش‌های بالاتر را در هر لحظه‌ای برای خریداران فراهم می‌سازد. برای مثال شما میتوانید نگارش Home Basic را به نگارش Home Premium و یا نگارش Business را به Ultimate تبدیل کنید.
4- سازگاری برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مورد استفاده در سیستم عامل ویندوز ویستا
مهم‌ترین عامل برای پیشرفت کار یک کسب و کار نرم‌افزارها و برنامه‌های ویژه‌ای است که آن کسب‌وکار برای انجام کار خود نیازمند آن است.
بنابراین برای کسب‌وکارها اجرای مناسب و بدون دردسر نرم‌افزارها اولویت و ارجحیت بیشتری نسبت به سیستم عامل مورد استفاده دارد. از این رو در طراحی یک سیستم عامل مهم‌ترین نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که این سیستم عامل امکان اجرای همه نرم‌افزارها و برنامه‌های کامپیوتری را بدون مشکل و دردسر برای کاربران فراهم آورد.
ساختار ویندوز ویستا به شکلی است که می‌تواند تمام نرم‌افزارهایی را که در نگارش‌های قبلی سیستم عامل ویندوز قابل استفاده هستند پشتیبانی و ساپورت کند. مایکروسافت یک برنامه جدید با نام Application Compatibility Toolkit ارایه داده است که کاربران را در تشخیص نرم‌افزارهایی که می‌تواند در این سیستم عامل مورد استفاده قرار گیرد کمک می‌کند و همچنین مشخص می‌کند که کدام برنامه‌ها برای اجرا در ویستا نیاز به به‌روز کردن دارند.
همچنین شما در این سیستم عامل میتوانید از فناوری‌هایی مانند Virtual PC ، Virtual Server و Terminal Services برای سازگار کردن نرم‌افزارهای مورد نیاز خود با ویستا استفاده کنید.
با این حال شما باید نرم‌افزارها و برنامه‌های مورد نیاز و حیاتی کسب و کار خود را مشخص کنید و سازگاری آن را با ویندوز ویستا امتحان کنید و اگر این برنامه‌ها در ویستا قابل اجرا نمی‌باشند برای استفاده از نرم‌افزارهای مشابه و یا ارتقای نرم‌افزار موجود برنامه‌ریزی کنید.
5- دسترسی به شبکه و اینترنت
تبدیل سیستم عامل شبکه به ویندوز ویستا شاید سبب شود که شما پروتکل اینترنت خود را به IPv6 تغییر دهید. ویستا پشتیبانی بسیار مناسبی از پروتکل جدید اینترنت را داراست. برای ویندوز XP و همچنین ویندوز Server 2003، استفاده از IPv6 نیاز به نصب پروتکل جداگانه‌ای دارد در حالی که TCP/IP در ویندوز ویستا و سرور لانگهورن قابلیت پشتیبانی توام IPv4 و IPv6 به صورت پیش‌فرض دارا هستند.
دلایل بسیار زیادی برای تغییر از IPv4 به IPv6 وجود دارد. تغییر به IPv6 نه تنها باعث بهبود امنیت IP می‌شود بلکه سبب افزایش کارایی در استفاده از امکانات صوتی و تصویری در برنامه‌های اینترنتی نیز می‌گردد
6- نیاز به ویندوز ویستا؟
شاید شما نخواهید و یا نیازی نباشد که همه کامپیوترهای شبکه داخلی سازمان خود را یک مرتبه به سیستم عامل ویستا ارتقاء دهید. در حقیقت زمان زیادی برای ارتقای کلیه کامپیوترهای یک شبکه به سیستم عامل ویستا وجود دارد و نیازی نیست که این کار در یک مرحله انجام پذیرد.
البته این بدان معنا نیست که ارتقای کامپیوترها باید به صورت تصادفی صورت گیرد. شما باید مشخص کنید که کدام کاربر می‌تواند از امکانات جدید ویستا بیش‌ترین استفاده و سود را ببرد و یا کدام کاربر نیاز به امکانات امنیتی پیشرفته ویستا در سازمان شما دارد. به هر حال شما باید اولویت‌های خود را برای ارتقاء کامپیوترهای شبکه به سیستم عامل ویندوز مشخص نمایید.
کامپیوترهایی که برای اجرای برنامه‌هایی مانند نرم‌افزار Word و یا Excel مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند از سیستم عامل قبلی خود استفاده کنند.
7- آیا کارمندان شما آماده استفاده از این سیستم عامل هستند؟
ملاحظاتی مانند میزان هزینه، تغییر سخت‌افزارها و بنیان IT یک شرکت شاید مشخصه‌هایی باشند که شما در هنگام تغییر سیستم عامل شبکه کسب‌وکار خود مورد توجه قرار دهید. اما عامل مهمی که نباید فراموش شود کارمندان شما هستند. تعداد بسیار کمی از کاربران کامپیوتر از فناوری‌های جدید استقبال می‌کنند و علاقه زیادی برای یادگیری و استفاده از فناوری‌های جدید را ندارند. در واقع ذات بشر به نوعی است که در مقابل هر تغییری مقاومت می‌کند، حتا اگر این تغییر به نفع او باشد و سبب بهبود کارها شود.
ارتقای به یک سیستم عامل جددید همیشه نیاز - ترفندستان - به برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارمندان و کاربران آن را دارد. به ویژه برای سیستم عامل ویستا که امکانات و ویژگی‌های بسیار جدیدی دارد که شاید آموزش آن برای افراد کم‌سواد‌تر بسیار سخت و زمان‌بر باشد.
بسیار مهم است که کاربران و کارمندان خود را برای استفاده از این سیستم عامل آموزش مناسب دهید. آموزش باید به میزانی باشد که کار کردن با این سیستم عامل را برای آنها آسان سازد. به عنوان مثال شما میتوانید به آنها اجازه دهید که کاربران از فرمت classic ویندوز که آشنایی بیشتری با آن دارند استفاده نمایند.
8- پشتیبانی از کاربران و کارمندان در استفاده از سیستم عامل ویستا
برای ارتقای سیستم عامل به ویستا تنها آموزش کارمندان کافی نیست بلکه شما باید از امکانات و فناوری‌ها و همچنین دستیاران خود برای پشتیبانی کاربران در هنگام استفاده از این سیستم عامل استفاده کنید. چرا که در ابتدا این کاربران در هنگام استفاده به چندین سوال و مشکل برخورد می‌کنند که باید تمهیدات لازم برای رفع آنها فراهم شود.
به هر حال آنها برای اینکه بتوانند آموزش کافی داشته باشند و در زمینه استفاده ازاین سیستم عامل خبره شوند به صورت مشخص نیاز به کار کردن بیشتر از حد طبیعی با این سیستم عامل و گذارن زمان کافی برای یادگیری عملی آن دارند.
شما باید بلافاصله بعد از ارتقای شبکه خود به چند نفر را به عنوان پشتیبان این سیستم عامل به صورت موقت استخدام و از وجود آنها برای آموزش و رفع اشکال کارمندان خود استفاده نمایید.
9- حفظ داده‌های ارزشمند
اگر همه چیز به خوبی پیش رود بعد از ارتقاء شبکه شما داده‌های ارزشمند شما سالم خواهند ماند. اما اگر همه چیز به خوبی پیش نرود چه اتفاقی می‌افتد؟ اساسی‌ترین راه و شاید بهترین راه این است که شما از داده‌های ارزشمند خود بک‌آپ بگیرید. بنابراین شما برای حفظ داده‌ها و اطلاعات ارزشمند کسب و کار خود باید به صورت مرتب از آنها بک‌آپ بگیرید. این امر نیاز به ذخیره‌سازی دوباره این اطلاعات برای اطمینان از صحیح کار کردن آنها در هنگام نیاز باشد.
10- هزینه این کار واقعا چقدر است؟
زمانی که شما ملاحظات بالا را در نظر گرفتید میتوانید میزان هزینه لازم برای ارتقا سیستم عامل شبکه خود را محاسبه کنید. فراموش نکنید که هزینه این کار بسیار بالاتر از پرداخت مجوز استفاده از این سیستم عامل است. این هزینه شامل هزینه لازم برای ارتقاء سخت‌افزاری شبکه، هزینه ارتقاء نرم‌افزارهای مورد استفاده و یا جایگزینی نرم‌افزارهای جدید و نگارش‌های جدید، هزینه تغییر ساختار و پروتکل شبکه (در صورت امکان‌پذیر بودن)، هزینه کارمندان و مشاورانی که برای این امر باید استخدام نمایید، هزینه آموزش کارمندان(با در نظر گرفتن این موضوع که زمانی که صرف آموزش آنها می‌شود سبب عقب افتادن از کارها و وظایف کاری آنها نیز می‌شود)، هزینه آموزش پشتیبانان و کارمندان IT و هزینه سایر عملیات مانند بک‌آپ‌گیری و ... است.
اگر شما یک تخمین درستی از هزینه‌ها داشته باشید میتوانید در مورد ارتقاء شبکه خود به سیستم عامل ویستا تصمیم درست بگیرید و در نتیجه شما میتوانید در مورد استفاده از سیستم عامل ویندوز XP یا ویندوز 2000 و یا جایگزینی آن با ویندوز ویستا انتخاب درستی داشته باشید.